کد سوال : 39944
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : چرا در روايات روز جمعه به عنوان عيد بزرگ شمرده شده است؟
پاسخ : اين مسأله در احكام نيست، اما ذكر آن در پارهاى از متون شايد به جهت اين باشد كه عيد در اسلام به روزى گفته مىشود كه خدا عبادت شود و روز جمعه آداب و عبادات خاصى دارد كه موجب تقرب بيشتر بندگان به خدا مىشود، ازاينرو عيد به حساب مىآيد.
کد سوال : 39945
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : بنا بر قاعده دفع افسد به فاسد آيا اگر على(ع) مقدارى بيشتر از ديگران ازبيت المال به طلحه و زبير مىداد و جلوى جنگ و خونريزى را مىگرفت بهترنبود
پاسخ : اگر قدرى در مورد شرايط سياسى و اجتماعى زمان زمامدارى على(ع) و زمينههاى پديدار شدن آن توجه كنيم، علل موضعگيرىهاى سخت حضرت بر ا آشكار خواهد شد. توجه به چند نكته در اين امر ضرورى است: الف - حكومت على(ع) و استقرار آن در حقيقت يك انقلاب بود كه در مدينه و جامعه اسلامى آن زمان به وقوع پيوست. جامعه اسلامى تا آن زمان بىعدالتىها و تبعيضهاى زيادى را از سوى حكمرانان تجربه كرده بود كه نوعاً توجيهات مختلفى نيز آنرا همراهى مىنموده است. مردمى كه در مدينه رنجيدند و خليفه سوم را كشتند و به خانه على(ع) سرازير شدند تشنگان عدالت و آزرده از ظلمها و مصلحت طلبىها بودند. آنان آموزههاى اسلام را در حكومت على(ع) جستجو مىكردند. ب - اساس بيعت على(ع) با مردم علاوه بر عمل به قرآن و سنت پيامبر برقرار ساختن عدالت و مبارزه با تبغيضها و بىعدالتىهاى گذشته بود. حال با توجه به آنچه گفته شد اگر بنا بود على(ع) نيز بسان خلفاى پيشين مصلحت انديشى نمايد و تعاليم اساسى اسلام را به خاطر آن كنار گذارد چه وضعيتى در جامعه پديدار مىشد. صرف نظر از روح عدالت خواه على(ع) از نظر سياسى چه وضعيتى پيش مىآمد؟ آيا همان مردمى كه پرچمدار بيعت با على(ع) بودند و دل به عدالت آن حضرت بسته بودند از اطراف او پراكنده نمىشدند. آيا از نظر سياسى صحيح و عاقلانه بود كه حضرت با به دست آوردن دل طلحه و زبير، مالك اشترها و عمار ياسرها و خيل عظيمى از مردم را از خود دلسرد كرده و آنان را از خود دور نمايد. علاوه بر آن كه طلحه و زبير خواهان مال نبودند بلكه خواهان قدرت بودند و از على(ع) خواهان حكومت عراق بودند واين كار با توجه به گرايشهاى آنان مساوى با تجزيه نظام اسلامى و تقويت معاويه بود. بنابر اين گرچه جنگ جمل كشتههاى بسيارى داشت و على(ع) نيز سعى فراوانى براى جلوگيرى از آن و ارشاد مردم نمود ولى در پايان جبهه عدالت پيروز اين ميدان بود همان گونه كه در نبردهاى ديگر نيز پيروزى با على(ع) بود. ولى دست تقدير فرصت نداد تا آنحضرت پيروزيها را تكميل كند و ريشههاى تقويت شده فساد را نابود نمايد. نكته ديگر آن كه، وظيفه رهبران الهى تنها به تشكيل حكومت و چرخش امور آن خلاصه نمىشود. چرا كه اين كار را معاويهها نيز به خوبى انجام مىدهند آنان در راستاى تعاليم الهى مسئوليتهايى دارند كه از تشكيل حكومت نيز مهمتر است و آن ابلاغ پيام الهى به مردم است همان كارى كه على(ع) در طول مدت كوتاه حكومت خود به مردم نشان داد. در هر صورت مطالعه دقيق و جامعه شناسنامه پيرامون شرائط سياسى اجتماعى آن زمان درستى مواضع على(ع) را از نظر سياسى به خوبى آشكار مىسازد. براى مطالعه بيشتر در اين زمينهها ر.ك به: 1- جاذبه و دافعه على(ع)شهيد مطهرى 2- على(ع) صداى عدالت انسانىجرج جرواق 3- امام على(ع)عبد الفتاح عبد المقصود
کد سوال : 39946
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : فلسفه سجده فرشتگان در برابر آدم چيست
پاسخ : آنچه به طور كلى از سجده فرشتگان به آدم استنباط مىشود، مقام خلافت الهى و ارزش وجودى انسان است. اين نكته را مىتوان قدرى بازتر بيان نمود كه انگيزه اين سجده چند بُعد داشته است: الف) ارزش وجودى انسان بر فرشتگان به اثبات برسد. چون فرشتگان در آغاز به خلقت انسان معترض بودند و پس از آن كه آدم، اسما را به فرشتگان ابراز كرد، فرشتگان به برترى آدم پى بردند. در اين جا خداى سبحان آنان را امر مىكند تا بر آدم سجده كند تا برترى آدم به منصه ظهور برسد. ب ) بر خود آدم ارزش وجوديش نسبت به فرشتگان اثبات شود. ج ) ارزش علم و معرفت و مقام خلافت به اثبات برسد. چون اين سجده در آيات سوره بقره پس از تعليم اسما و جعل خلافت قرار گرفته است. د ) فرشتگان مورد آزمون الهى قرار بگيرند. در اينجا به دو نكته توجه كنيد: 1- شيطان زير بار سجده آدم نرفته و مىگويد: أَنَا خَيْرٌ مِنْهُ، (سوره ص، آيه 76). اين سخن بيانگر اين حقيقت است كه سجده فرشتگانبر آدم نشاندهنده برترىآدم بر فرشتگانبوده، گرچه شيطان در اين استدلال دچار خطاى فاحش بودند. به قول مولوى:
زآدمى ابليس صورت ديد و بس غافل از معنا شد آن مردود خس
كه چرا من سجده اين طين كنم؟! صورتى دون را لقب چون دين كنم؟!
نيست صورت، چشم را نيكو بمال تا ببينى شعشعه نور جمال
2- شكى نيست كه سجده فرشتگان برترى آدم را اثبات مىكند و اگر قرار بود فرشتگان در رتبه آدم به سر برند، چه مانعى داشت به آدم گفته شود: تو نيز متقابلاً به فرشتگان سجده كن؟ ولى نه تنها چنين خطابى نمىشود، كه به انسان گفته مىشود: لا تَسْجُدُوا لِلشَّمْسِ وَ لا لِلْقَمَرِ وَ اُسْجُدُوا لِلَّهِ؛ تنها برابر خدا سجده كن و نه براى هيچ موجود ديگرى، (سوره فصلت، آيه 37). براى آگاهى بيشتر در اين زمينه ر.ك: روح البيان، المنار، بيضاوى، در ذيل آيه 35 بقره.
کد سوال : 39947
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : فرهنگ را تعريف كنيد، و ويژگىهاى فرهنگ اسلامى را بيان كنيد.
پاسخ : واژه فرهنگ (culture): اگر چه در علوم انسانى و اجتماعى عموماً و در جامعهشناسى و مردمشناسى خصوصاً موارد استعمال فراوان دارد، فاقد مفهوم واحد و معين و مشخص است، به قسمى كه تاكنون بيش از دويست و پنجاه تعريف مختلف از آن ارائه شده است. در ادبيات غرب، نخستين تعريف علمى «فرهنگ» كه در سال 1871 توسط ادوارد تايلر ارائه گرديد فرهنگ چنين بيان شده است: «فرهنگ يا تمدن كليت درهم بافتهاى است شامل دانش، دين، هنر، قانون، اخلاقيات، آداب و رسوم و هرگونه توانايى و عادتى كه آدمى همچون عضوى از جامعه به دست مىآورد»، (يدالله هنرى لطيفپور، فرهنگ سياسى شيعه و انقلاب اسلامى، ص 21). تعريف ديگر فرهنگ از پالمرو مونتى: «ارزشها، هنجارها و نظام اعتقادات يك جامعه، مشتمل بر سنتها، آداب و رسوم و مذاهب، ايدئولوژىها و تشريفات مذهبى، ميراث و زبان و كليه عادتها با ديدگاههاى مشترك»، پالمرو مونتى، نگرشى جديد بر علم سياسيت، ترجمه منوچهر شجاعى، ص 99). در ادبيات اسلامى نيز از گذشتههاى بسيار دور انديشمندان و متفكران علوم اجتماعى مسلمان به فرهنگ، عناصر و تقسيمبندىها و ساير مسائل مربوط به آن پرداختهاند هر چند از واژه فرهنگ استفاده نشده است كه از جمله مىتوان به اخوانالصفا (قرن سوم و چهارم هجرى و قرن نهم و دهم ميلادى و ابوريحان بيرونى متولد 362 ه برابر با 973 ميلادى اشاره نمود)، (دفتر همكارى حوزه و دانشگاه، تاريخ تفكر اجتماعى در اسلام، ص 89). برخى از انديشمندان اسلامى معاصر «فرهنگ» را به معنايى عام به كار بردهاند كه شامل علوم عقلى مانند رياضيات و منطق، علوم تجربى و علوم نقلى مانند صرف و نحو و تاريخ و بر فلسفه عرفان، دين، هنر، ادبيات، كلام، اخلاق، فقه، نظامهاى ارزشى حقوقى، اخلاقى، دينى و زيبايى شناختى، عرف و عادات و آداب و رسوم مىباشد، (محمد تقى مصباح يزدى، جامعه و تاريخ از ديدگاه قرآن، ص 271). در مقايسه فرهنگ اسلامى با فرهنگ غربى مىتوان به بررسىهاى ذيل براى فرهنگ اسلامى اشاره نمود: 1- در فرهنگ اسلامى كهكشانى از الگوهاى اخلاقى، معنوى وجود دارد كه هر يك براى تحول جامعه بشرى كفايت مىكند در حالى كه در فرهنگ غربى، اگر چه دانشمندان زيادى ظهور يافتهاند ولى از لحاظ الگوهاى اخلاقى، هيچ يك از آنان، انسان كامل و آيينه تمامنماى فضايل اخلاقى به شمار نمىآيند. 2- فرهنگ اسلامى قادر است به دغدغه هميشگى انسان يعنى معنا و مفهوم زندگى پاسخ دهد و به روشنى آن را تبيين كند در حالى كه فرهنگ غربى از پاسخ دادن به اين پرسش بنيادين عاجز است. 3- در فرهنگ اسلامى ميان دنيا و آخرت رابطه منطقى وجود دارد و بهرهگيرى مشروع از دنيا و توجه به آخرت هر دو توصيه شده است، در حالى كه در فرهنگ غربى اين دو با يكديگر در تضادند و پيوستن به دنيا لازمه پشت كردن به آخرت تلقى مىشود. 4- در فرهنگ اسلامى بر اصل احترام به ملتها و استقلال و آزادى آنان تأكيد فراوان شده است در حالى كه در فرهنگ غربى مفاهيمى نظير توسعه بىقيد و شرط، قدرتطلبى، استثمار ملتها و تحقير تودههاى مردمى كه در جوامع ديگرى نظير جهان سوم زندگى مىكنند به چشم مىخورد. 5- در فرهنگ اسلامى، دين و سياست، جلوههايى از يك حقيقت واحدند، در حالى كه در فرهنگ غربى با تسلط سكولاريسم دين از سياست منفك مىشود، (دكتر محمدرضا شرفى، پاسخ به سؤالات نسل جوان، ص 124).
کد سوال : 39948
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : چگونه به قرآن علاقهمند شويم؟
پاسخ : راى علاقهمند شدن به قرآن بايد چند چيز را در نظر بگيريد: 1) شرايط سنى ميزان استعداد نوع علاقهها و گرايشها و به تعبير ديگر روانشناسى نمودن خود را دقيقا در نظر گيريد. 2) حتى الامكان در برنامههاى خود «انگيزانندگى» داشته باشيد. به عبارت ديگر به جاى آنكه خود را امر كنيد در خود شور و علاقه ايجاد كنيد. براى اينكار وسايل كمك آموزشى مانند نوار و ايجاد رقابت و... مؤثر است. 3) حتىالامكان از تحميل برنامه سنگين به خود خوددارى نموده و از اصل تدريج استفاده كنيد. 4) از كسان ديگرى مانند استاد و... در جهت هدايت و تشويق بيشتر استفاده كنيد. انسان حالات گوناگونى دارد. در نهج البلاغه از اميرالمومنين(ع) نقل شده: ان للقلوب شهوه واقبالا وادبارا بنابراين قلب انسان گاه اقبال به خدا و معنويات دارد و گاه پشت مىكند. در اين رابطه فرمودهاند: در هنگام اقبال دل به مستحبات و مندوبات بپردازيد و در صورت ادبار به واجبات اكتفا كنيد. البته هر قدر انسان مجاهده نفس بيشترى كند و با خدا وقرآن و اهل بيت انس بيشترى گرفته و دل از هواهاى نفسانى تخليه كند به تدريج اقبالش بيشتر شده و به صورت ملكه راسخه در مىآيد. آن گاه است كه در همه حالات به ياد خدا و متوجه اوست و هيچ چيز نمىتواند او را از محبوب حقيقى باز دارد. اين همان حالتى است كه ازآن تعبير به «نماز دائم» شده است: خوشا آنان كه الله يارشان بى به حمد و قل هوالله كارشان بى خوشا آنان كه دايم در نمازند بهشت جاودان ماوايشان بى
کد سوال : 39949
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : چرا در بعضى مواقع انسان نسبت به خواندن قرآن بىميل مىشود؟
پاسخ : الف) روح انسان داراى حالات خاصّى است گاهى از شادابى و نشاط برخوردار است و گاهى هم خسته مىشود. ازاينرو سفارش شده كه خودتان را در عبادات - اعم از واجب و مستحب - خسته نكنيد. و در قرآن خواندن نيز هرگاه ديديد حال قرائت نداريد، نخوانيد. ب) آنچه باعث بىميلى روح انسان به عبادت و توجه به خدا مىشود گناه است و هر چه روح از آلودگى گناه و يا خوردن غذاهاى حرام دور باشد، اقبال به عبادت بيشتر مىشود. ازاينرو حالات خودتان را مورد بررسى قرار دهيد. اگر ديديد حالتان براى دعا و قرائت مساعد است، همان وقت به تلاوت قرآن و ساير عبادات بپردازيد.
کد سوال : 39950
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : شركت در مراسم عروسى كه ترانه و رقص اجرا مىشود چه حكمى دارد؟
پاسخ : شركت در اين گونه مجالس جايز نيست.
کد سوال : 39951
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : در روايات اسلامى چه راههايى براى داشتن يك زندگى خوشبخت و فرزندانىصالح توصيه شده است
پاسخ : لاوه بر مراعات زمان آميزش، موارد زير نيز در اين زمينه مؤثر است (انشاءاللَّه): الف) همواره دعا كردن و از خداوند طلب فرزند صالح نمودن به ويژه دعاهاى قرآنى مربوط به اين موارد؛ مانند: 1- «رَبِّ هَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ ذُرِّيَّةً طَيِّبَةً إِنَّكَ سَمِيعُ اَلدُّعاءِ»، آل عمران، آيه 38) 2- «رَبَّنا هَبْ لَنا مِنْ أَزْواجِنا وَ ذُرِّيَّاتِنا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَ اِجْعَلْنا لِلْمُتَّقِينَ إِماماً»، (فرقان، آيه 74) 3- «رَبِّ اِجْعَلْنِي مُقِيمَ اَلصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ»، (ابراهيم، آيه 40) و... ب ) استفاده از غذاهاى حلال و پرهيز از هر نوع حرام و حتى مشتبه، ج ) تلاوت قرآن به هنگام باردارى به ويژه با صداى بلند، د ) استفاده ازغذاهاى مناسب به ويژه خرما در ايام حمل، ه ) پرهيز از مجامعت بسيار در ايام حمل. شيرينى زندگى در گرو مراعات اصولى اخلاقى، از سوى طرفين و نيز مراقبت از زندگى است. توصيههاى كلى ما در اين زمينه عبارت است از: 1- هرگز دروغ نگوييد و صداقت خودتان را اثبات كنيد. 2- احساسات خود را در مورد همسرتان بيان كنيد (ابراز علاقه). 3- از سرزنش و ملامت همسرتان بپرهيزيد و اگر انتقادى به او داديد، سعى كنيد به طور غيرمستقيم و بالحنى مهربانانه به او برسانيد. 4- از قاطعيت بىجا و به كار بردن واژههاى جزمى پرهيز كنيد. 5- به حرفهاى همسرتان گوش كنيد و به طور منظم با يكديگر گفتوگو داشته باشيد. 6- از انتقاداتى كه به شما مىشود، استقبال كنيد و با درايت و تأمّل نظر آن را بررسى كنيد. 7- از كارهاى مثبت همسرتان تحليل كنيد و آنها را ناديده نگيريد. 8- زندگى و خانواده را كانونى مقدس بدانيد و همه تلاش خود را جهت بهبود اوضاع زندگى به كار گيريد. شيطان، همواره در صدد ايجاد اختلاف و درگيرى است؛ به هوش باشيد و به نداهاى شيطانى - كه ممكن است ظاهرى فريبنده و خيرخواهانه داشته باشد - پاسخ ندهيد. براى مطالعه بيشتر ر.ك: آيين همسردارى، ابراهيم امينى بهشت خانواده، مصطفوى بهداشت ازدواج، مصطفوى خوش زيستن در زندگى،اندره مورا ازدواج مكتب انسانساز،شهيد دكتر پاكنژاد ازدواج آسان،اشتهاردى حلية المتقين،علامه مجلسى
کد سوال : 39952
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : دربارهء خانوادهء مقام معظم رهبرى - جهت آشنايى - توضيحاتى را بفرماييد؟
پاسخ : مقام معظم رهبرى متولد 28 صفر 1318 هجرى شمسى مىباشند. معظمله داراى دو پسر و چند دختر مىباشند و پسران ايشان طلبه بوده و به تحصيل علوم دينى و معارف اسلامى در قم و تهران مشغول مىباشند و هيچگونه سمت و مسؤوليت اجرايى نداشته و در نهايت سادگى زندگى مىكنند. سطح زندگى خصوصى ايشان و معظمله از سطح زندگى يك شهروند معمولى پايينتر است. براى آگاهى بيشتر در اين زمينه رجوع شود: 1. نسل كوثر 2. خورشيد انقلاب. 3. مقدمه مرجعيت، دفتر تبليغات اسلامى. 4- مؤسسه فرهنگى قدر ولايت - زندگىنامه مقام معظم رهبرى.
کد سوال : 39953
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : راه تشخيص عدالت امام جمعه چيست؟ و اگر افراد معتمد او را عادلنمىدانند، تكليف چيست؟
پاسخ : احراز عدالت امام جماعت لازم است و اگر با نصب امام جمعه يقين به عدالت او داشتهايد تا وقتى يقين به عدم عدالت امام جمعه پيدا نشود مىشود به او اقتدا نمود.