کد سوال : 39954
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : خواستگارى دارم كه با خودش مشكلى ندارم اما خانوادهاش مشكلتراشىمىكنند چه كنم؟
پاسخ : در ابتدا بايد توجه شما را به بعضى معيارهاى انتخاب همسر جلب كنيم تا بتوانيد با بررسى بيشتر شرايط موجود و فرد مورد نظر و خواستگارتان به يك تصميم شايستهاى برسيد همانطور كه خودتان نيز شايد بدانيد علاوه بر معيار تدين و داشتن اخلاق پسنديده و شرافت خانوادگى معيارهاى ديگرى نيز بايد مورد توجه هر دختر و پسرى كه در صدد ازدواج است باشد و طبيعى است در اين زمينه بايد تحقيق و تفحص كافى نيز صورت گيرد اصالت و شرافت خانوادگى معيارى است كه بايد به آن توجه شود منظور نجابت و پاكى فرد و خانوادهاى كه در آن محيط رشد كرده است هر چند دختر يا پسر مىخواهد در آينده زندگى كند ولى اين فرد در خانوادهاى رشد كرده كه معمولاً ويژگىهاى اخلاقى و اجتماعى به اين فرد منتقل شده است و شاخهاى از همين درخت خانواده است و شما پس از ازدواج با ديگرى، در جمع آنان قرار مىگيريد و زندگى خواهيد كرد و در طول عمر با آنها معاشرت خواهيد داشت. معيار ديگر در انتخاب همسر كفو همديگر بودن يا همتايى و تناسب داشتن دو خانواده و دختر و پسر با يكديگر است اين تناسب در ابعاد مختلف بايد مورد توجه باشد: 1- همتايى و تناسب از نظر دينى و ايمانى. 2- تناسب و همتايى از نظر فرهنگى و فكرى. 3- تناسب اخلاقى و متناسب. 4- همتايى در ميزان تحصيلات علمى داشتن. 5- تناسب جسمى و جنسى. 6- تناسب اجتماعى. 7- تناسب مالى و خانوادگى. كه هر كدام از اين امور نيازمند توضيح و تبيين است. بنابراين شما ضمن توجه به معيارهاى فوق و مطالعه بيشتر در اين زمينه و تطبيق آن با شرايط موجود و خواستگار مورد نظر بهتر مىتوانيد تصميم بگيريد. لازم به ذكر است در اين مورد از نظر مشورتى يكى از افراد خانوادهتان كه دلسوز و باتجربه و مورداعتماد است استفاده كنيد، زيرا بسيارى از اطلاعاتى كه ما بتوانيم درست قضاوت كنيم و شمارا راهنمايى كنيم در نامه ذكر نشده است، مثلاً سن شما چقدر است؟ آيا تاكنون خواستگار ديگرى داشتهايد يا نه؟ يا اگر جواب رد به اين خواستگار كه تقريباً به قول شما شرايط خوبى دارد، بدهيد آيا احتمال اين كه خواستگار ديگرى بيايد هست يا نه؟ در منطقه شما فرد يا افراد همشأن و همتاى شما يافت مىشود يا نه؟ از نظر خانوادگى، فرهنگى و فكرى، خانواده خواستگار چقدر فاصله داريد؟ آيا خواهران خواستگار شما از نظر عاطفى چگونهاند؟ چه بسا پس از ازدواج به خاطر عاطفى بودن چنين سخنانى را مطرح نكنند يا اين كه از نظر اخلاقى و اجتماعى هر چند در شهر زندگى مىكنند افراد كمعاطفه و حرّاف و مداخلهگر و... هستند به هر حال اينها موضوعات و مسائلى است كه فرد بايد از نزديك آشنا شده و تصميم بگيرد. به هر حال به نظر مىرسد شرايط فكرى، فرهنگى، اجتماعى و عاطفى خانواده خواستگار شما در اين رابطه از اهميت زيادى برخوردار است، بنابراين توصيه مىشود با تحقيق و تفحص كافى مىتوانيد اين موضوع را بررسى كنيد و تصميم مقتضى را بگيريد.
کد سوال : 39955
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : با توجه به اينكه اسلام دين كاملى هست پس چرا سفارش به سجدههاى طولانىمىكند و حال آنكه اين عمل براى چشم و حتى براى قلب مضر است؟
پاسخ : اين كه سجده طولانى براى همگان مضر باشد در هيچ جا ثابت نشده است، شايد نسبت به افراد خاصى كه داراى ناراحتى يا ضعف ويژه باشد، ممكن است چنين اثرى داشته باشد و اسلام در موارد ضرر نه تنها چيزى را واجب نكرده؛ بلكه در صورت معتنابه بودن ضرر، استحباب آن را نيز برداشته است.
کد سوال : 39956
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : ارتباط اراده خدا با اراده انسان را با مثال توضيح دهيد؟
پاسخ : شخصى از حضرت رضا(ع) سؤال مىكند آيا خداوند همه امور را به دست بندگان سپرده است؟ حضرت مىفرمايد: خداوند عزيزتر از آن است (يعنى اين امر با عزت خداوند سازگارى ندارد). عرض مىكند پس خداوند مجور مىكند انسانها را بر گناه؟ حضرت مىفرمايد: خداوند عادلتر و حكيمتر از آن است (كه فردى را بر گناه اجبار نمايد). سپس حضرت مىفرمايد: خديا بزرگ فرمود: اى پسر آدم من شايستهترم نسبت به كارهاى خوبت از تو و تو شايستهترى به كارهاى ناپسندت از من. توكارهاى بد را به قوت و توانى كه در تو قرار دادهام انجام مىدهى، (اصول كافى، ج 1، ص 157). حقيقت اين است كه بنده داراى اختيار و اراده است و اين اختيار عين اختيار خداست. وَ ما تَشاؤُنَ إِلاَّ أَنْ يَشاءَ اَللَّهُ؛ و شما هيچ چيز را نمىخواهيد مگر اين كه خدا بخواهد، (انسان، آيه 30). بنده خداوند جدايى و عزلت و بينونتى از او ندارد. نفس ظهور و تجلى اوست و بنابراين در عالم توحيد و بر اصل توحيد چيزى جز ذات اقدس حضرت حى قيوم و اسماء و صفات و افعال او وجود ندارد. مرحوم علامه طباطبايى (صاحب تفسير الميزان) مىفرمايند: شما فرض كنيد كه شخصى داراى مال فراوانى است، از باغ و خانه و غلامان و كنيزان وساير لوازم زندگى و اين مرد براى يكى از غلامان خود يكى از كنيزهاى خود را انتخاب نموده و تزويج مىكند و به آن غلام جميع مايحتاج زندگىاش را از خانه و وسائل لازم مىدهد و از باغهاى خود به اندازهاى كه غلام بتواند در آن كار بكند و كسب روزى در مدت حيات خود بنمايد نيز مىدهد، حال در اين فرض اگر بگوييم: آن اعطاء اموال از خانه و اثاث و باغ و نكاح كنيز هيچ گونه در ملكيت غلام اثرى نمىگذارد. مولى همان مولاى مالك است و تمليك او نسبت به جميع آنچه را كه به غلام داده است قبل از دادن و بعد از دادن مساوى است. اين گفتار جبريون است (آنها كه مىگويند ما در همه كارهاى خود مجبوريم). و اگر بگوييم چون مولى به غلام خود اين اموال را داد، ديگر از اين به بعد غلام مالك صرف اين اموال مىشود و مالكيت مولى باطل مىگردد و امر به دست غلام مىافتد كه هرگونه تصرفى بخواهد مستقلاً در اين اموال بنمايد.
يَفْعَلُ ما يَشاءُ و يَحْكُمُ ما يُرِيدُ؛ آنچه بخواهد انجام مىدهد و آنچه اراده نمايد حكم مىكند اين گفتار اهل تفويض است (آنهايى كه مىگويند خداوند امور را به بندگان واگذاشته) و اگر همان طور كه حق است بگوييم: غلام مالك مىشود آنچه را كه مولى به او داده است وليكن نه مستقلاً بلكه در ظرف ملكيت مولى و در طول ملكيت او نه در عرض آن. بنابراين مولى مالك اصلى است و بنده و غلامش مالك تبعى است و ملكيت او در ضمن ملكيت مولى است. اين همان گفتارى است كه ائمه(ع) در اين باره بيان فرمودهاند و بر اين اساس مسأله را حل كردهاند و اين است قول حق. همچنان كه نويسندگى و كتابت كه بدون شك فعل اختيارى انسان است مىتوان آن را به دست انسان نسبت داد و گفت: دست مىنويسد و مىتوان به نَفس انسان نسبت داد و گفت: انسان مىنويسد. بدون آن كه يكى از اين دو نسبت، نسبت ديگر را ابطال نمايند، (توحيد علمى و عينى، ص 271 و 272). بنابراين اراده خدا در عرض اراده انسان نيست بلكه اراده انسان در طول اراده خدا مىباشد؛ يعنى، خداوند اراده كرده كه ما بتوانيم اراده كنيم وقتى تمام وجود انسان و قدرتها و توانايىهايش از خدا و به اراده خداست پس اراده انسان نيز در طول اراده خدا مؤثر مىشود و لذا مىتوان فعل را هم به اراده انسان (به عنوان علت ميانى) و هم به اراده خدا نسبت داد. مثلاً در نقش بر كاغذ كه از حركت قلم پيدا شده حركت قلم از حركت دست و حركت دست از اراده انسان و اراده از نفس انسان پيدا شده مىتوان نقشهاى كاغذ را به هر يك از اين علتها نسبت داد. براى تفصيل بيشتر ر.ك: 1- جبر و اختيار، جعفر سبحانى 2- انسان و سرنوشت، شهيد مطهرى 3- جبر و اختيار، محمد تقى جعفرى
کد سوال : 39957
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : راه اعتقاد و شناخت ولايت فقيه چيست؟
پاسخ : اباورى نسبت به اصل مهم و اساسى «ولايت فقيه» ناشى از دو چيز است: 1- تبليغات سوء و شديد مخالفان و در مواردى دفاعهاى ضعيف و نادرست از آن. 2- نا آشنايى جوانان با آن. براى اين كه جوانان به خوبى «ولايت فقيه» را باز شناخته و بپذيرند، بايد در ابعاد مختلف اين مسأله مطالعه و تحقيق نمايند. ابعادى كه مطالعه آن لازم است عبارت است از: الف) زيرساختهاى دينى ولايت فقيه، ب ) بررسى تطبيقى و مقايسه آن با ديگر نظامهاى مهم جهانى و شناخت امتيازات آن، ج ) بررسى كاركردها و نقش تاريخى بزرگ ولايت فقيه در جهان تشيع. براى آگاهى بيشتر در اين باره، كتابهاى زير معرفى مىشود: 1- ولايت فقيه،آيتاللَّهمعرفت 2- نظام حاكميت در اسلام،سيد محمد باقر موسوى خلخالى 3- مبانى حكومت در اسلام،جعفر سبحانى 4- ولايت فقيه و دمكراسى،قهرمان طاهرى
کد سوال : 39958
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : چرا با توجه به شرايط زمانى علمأ و فقهأ در سن بلوغ پسران و دخترانتجديد نظر نمى كنند ؟
پاسخ : الف) مسأله بستن زكات بر اسب از احكام ولايى و حكومتى است كه جنبه موقتى دارد و ربطى به مسأله فقهى سن تكليف - كه يك حكم كلى و غير ولايى است - ندارد و قياس اين دو مع الفارق مىباشد. ب ) مسأله تفاوت فرزندان عصر ما با اعصار پيشين، بايد در همه جوانب سنجيده شود؛ مثلاً اگر در گذشته بلوغ جسمى افراد بويژه در مناطق گرمسير، آهنگ تندترى داشته است، امروزه رشد عقلى و فكرى و جنسى جوامع بشرى آهنگ تندترى دارد و در مسأله تكليف پذيرى همه اين جنبهها دخالت دارد. ج ) آنچه فقيه در جست و جوى آن است، يافتن حكم شرعى از طريق نصوص وارده در متون دينى است و آنچه اكثر فقيهان در مورد بلوغ دختر به دست آوردهاند، اشتراط اتمام نه سالگى است؛ ليكن اگر در اين سن دختر توان انجام تكليفى مانند گرفتن روزه را نداشت، تدريجاً قضاى آن را در شرايط توانمندى به جا مىآورد. در عين حال تعداد اندكى از فقيهان نيز رسيدن ايام حيض يا اتمام دوازده سالگى را استنباط نمودهاند. د ) سن تكليف پسر نيز از زمان بلوغ جنسى؛ يعنى، احتلام است و اگر كسى پيش از پانزده سالگى به طور طبيعى بالغ نشد، بايد اتمام پانزده سال را معيار قرار دهد و در شرايط كنونى اكثر پسران پيش از پانزده سالگى بالغ مىشوند.
کد سوال : 39959
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : آيا خواندن دعاها و مرثيهها و زيارت عاشورا در ماه محرم، مقدم برعزادارى است؟
پاسخ : هر كدام از امور ذكر شده كه يا خلوص و توجه بيشترى همراه باشد مقدم است.
کد سوال : 39960
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : براى مطالعه مطالب دينى چه سير مطالعاتى را پيشنهاد مىكنيد
پاسخ : توصيه مىشود كتابهاى شهيد مطهرى را مطالعه فرماييد. براى آغاز سرى «جهان بينى» مفيد است.
کد سوال : 39961
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : احساس مىكنم كه در توضيح المسائل بعضى از مسائل كه شايد خيلى كم مبتلا بهباشد اشاره شده، آيا بهتر نبود بجاى آنها مسائل تازهاى ارائه شود؟
پاسخ : مسائلى كه در توضيح المسائل مراجع آمده فقط به لحاظ اين كه كدام كمتر اتفاق مىافتد و كدام بيشتر، جمعآورى نشده است؛ بلكه به حساب اين است كه تا حد امكان جوابگوى همه افراد باشد و اگر ملاك را فقط اتفاقات و احكامى كه براى نوع مردم پيش مىآيد قرار دهند، پس آن افرادى كه بنا به قول شما كم هستند، حكم مسأله خود را از كجا بايد به دست آورند يا اين كه خيلى از آنها در نقاطى هستند كه به آسانى به روحانى و يا حوزهاى كه سؤالات خود را از آن بپرسند، دسترسى ندارند. البته اخيراً كتابهايى به صورت مجزا و مختصر (مثلاً براى نوجوانان، جوانان و بانوان) منتشر شده، كه فاقد مسائل اضافى است.
کد سوال : 39962
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : در آيه 48 بقره آمده لا يقبل منها شفاعه... مراد اين عدم پذيرش شفاعت مربوطبه چه گروهى است و يوم آمده چه روزى است؟
پاسخ : آيه شريفه عام است؛ ولى برخى از مفسران - به قرينه سياق - آيات را راجع به يهود دانستهاند. يهود مىگفتند: پدران ما (انبياء) روز قيامت شفيعان ما خواهند بود. اين آيه در مقام پاسخ به ايشان است، (مجمع البيان 1/223). مراد از «يوم» روز قيامت است و در تفسير منسوب به حضرت عسكرى(ع)، يوم به هنگام مرگ نيز تفسير شده است.
کد سوال : 39963
موضوع : گنجینه مذهبی>مركزفرهنگي نهاد نما يندگي ولي فقيه در دانشگاهها
پرسش : ويژگىهاى يك شيعه چيست؟
پاسخ : آنچه از مجموعه روايات درباره صفات شيعه مىتوان فهرست نمود به شرح زير است: 1- محافظت بر وقت نمازها 2- حفظ اسرار 3- بذل اموال و مواسات با برادران دينى 4- عبادت و شب زندهدارى و روزه فراوان 5- گريه و زارى بسيار در برابر خداوند 6- دورى از شهوات و پرخورى 7- اطاعت و پيروى كامل از ائمه (ع) و اوامر آنها براى توضيح بيشتر به بحارالانوار جلد 68 صفحه 149 مراجعه نمائيد.